De VES en… de RES
Wat is de VES nu eigenlijk? Deze Voorster Energie Strategie is een weergave van hoe onze inwoners denken over de opwek van duurzame energie. Het geeft hiermee antwoord op een aantal vragen: waar zien onze inwoners mogelijkheden voor deze opwek, en waar vooral niet? Hoe kan de gemeente inwoners ondersteunen die zélf duurzame energie willen opwekken? Verder dient het vooral als bril waardoor de gemeenteraad kan kijken, wanneer hen gevraagd wordt de Regionale Energie Strategie (RES) te beoordelen later dit jaar.
Ook van deze RES komt binnenkort een nieuwe versie. Hierin staat hoeveel duurzame energie onze regio (de Cleantech Regio) denkt te kunnen opwekken, om zo bij te dragen aan de klimaatdoelen van het Rijk. Deze RES wordt aan alle gemeenteraden voorgelegd. Daarom is het belangrijk dat onze gemeenteraad goed weet hoe onze inwoners tegen duurzame energie aankijken. Zo kunnen ze de RES goed beoordelen.
De VES en… Windenergie
In de eerste VES kwam duidelijk naar voren dat de inwoners van de gemeente Voorst liever inzetten op zonne-energie dan windenergie. Toch hebben we deze ronde wel serieus naar de (on-) mogelijkheden van windenergie gekeken. Door een mix van zonne- en windenergie te gebruiken, belast je het onderliggende elektriciteitsnetwerk bijvoorbeeld minder. Dit komt omdat op zonnige dagen het vaak minder hard waait, en het op stormachtige dagen doorgaans niet lekker zonnebaden is. Bovendien stonden er in de concept-RES twee zoekgebieden voor de plaatsing van windmolens in onze gemeente. Daar werden vanuit inwoners zorgen over geuit, en vanuit de gemeenteraad kwam de opdracht een verdiepingsslag te maken.
Daarom hebben we een extra inspraakavond gehouden speciaal over windenergie. Hieruit kwamen meerdere dingen naar voren die we mee hebben genomen in de nieuwe VES. Als eerste de roep om meer onderzoek: wat zijn de technische mogelijkheden voor windenergie in de gemeente? En wat zijn de gevolgen van windmolens voor gezondheid en natuur? En daarnaast een gedegen proces: op welk moment krijgen omwonenden inspraak, hoeveel invloed kunnen zij uitoefenen? Dit moet leiden tot een helder toetsingskader met onder andere duidelijkheid over afstand tot woningen. In de tussentijd noteren we dat windenergie onwenselijk blijft in onze gemeente: slechts 1 op de 5 inwoners die een reactie achterlieten over dit onderwerp zeggen windenergie niet uit te sluiten.
De VES en… energiebesparing
We verbruiken met z’n allen ontzettend veel energie. Hoe meer energie we gebruiken, hoe meer we duurzaam moeten opwekken met windmolens of zonnevelden. Energie die we besparen, hoeven we ook niet op te wekken. Help daarom mee met energie besparen!
In onze gemeente wordt de meeste energie verbruikt door het verkeer. Maar liefst de helft van alle fossiele brandstoffen die wij gebruiken gaat hier aan op. Daarna gebruiken we de meeste energie voor het verwarmen van gebouwen en voor het gebruik van elektrische apparaten. Een klein gedeelte wordt verbruikt door de landbouw en andere bedrijven.
Zelf zonnepanelen plaatsen op uw woning is natuurlijk een goed begin. Maar: helaas zien we vaak dat mensen dan juist meer energie gaan verbruiken! “Zet de airco nog maar even aan, want we wekken toch zelf stroom op.’’
Laten we allemaal aan de slag met energiebesparing. Stap vaker op de fiets, laat niet onnodig lampen branden, zet de verwarming een graad lager en koop minder spullen en kleding. Nog een tip: koop eieren bij een lokale boerderijwinkel. De eieren in de supermarkt hebben vaak vele kilometers afgelegd voordat ze in de schappen liggen. En bovendien ondersteunt u zo uw lokale ondernemer! Meer tips vindt u op regionaalenergieloket.nl
De VES en… de Zonneladder
Als we het hebben over de locatie voor de opwek van zonne-energie, dan is er een duidelijke voorkeursvolgorde. Dit heet ook wel de Zonneladder. Op de eerste trede van de ladder staan zonnepanelen op gebouwen. Hier wordt dus als eerste naar gekeken. Binnen onze gemeente is er ongeveer 120 hectare aan potentieel dakoppervlakte. Hiervan kan effectief ongeveer 65 hectare gebruikt worden voor zonnepanelen. Het is niet mogelijk om het hele dak te gebruiken voor zonnepanelen vanwege de constructie, de ligging van het dak, dakranden of andere installaties die al op het dak staan. Begin 2020 lag er 9,2 hectare aan zonnepanelen op daken. In 2019 had 17% van de woningen zonnepanelen. Een mooi begin, maar dit kan beter! Helpt u mee? Kijk op voorst.nl/duurzaamheid voor subsidies en leningen.
De volgende trede combineert functies: bijvoorbeeld door zonnepanelen bovenop een fietsenstalling te plaatsen of boven parkeerplaatsen. Zo is er op de vuilstortplaats van Attero ruimte voor ongeveer 15 hectare aan zonnepanelen. De bult moet dan wel helemaal goed afgewerkt zijn. Naar schatting kan dit pas na 2030 uitgevoerd worden.
Belangenvereniging Wilp-Achterhoek heeft een onderzoek laten uitvoeren naar zonnepanelen in combinatie met geluidswering. Ook vliegveld Teuge is een mooi voorbeeld waar functies gecombineerd kunnen worden. Het grootste gedeelte van het vliegveld is in gebruik, maar misschien kan er 5 hectare gebruikt worden voor zonnepanelen.
Op de derde trede staat de optie om nabij de bebouwde omgeving te kijken naar zonnepanelen op de grond. Nijbroek en Terwolde hebben al aangegeven dat zij als dorp een kleinschalig zonneveld willen ontwikkelen.
De vierde en laatste trede gaat over het plaatsen van zonnepanelen op de grond in het buitengebied. In onze gemeente is hier nu 85 hectare van vergund. Dit is inclusief 27 hectare aan natuurontwikkeling.
De Zonneladder is een voorkeursvolgorde, geen dwangbuis. We hebben alle vier de treden nodig om de uiteindelijke doelstelling te behalen.
Lees de Voorster Energie Strategie op voorst.nl/energie